Landhuis Klein Santa Martha bevindt zich in het noordwesten van Curaçao; een landelijke regio die Banda Bou wordt genoemd. Iets ten zuidoosten van het landhuis ligt Landhuis Groot Santa Martha. Iets ten noordoosten van het landhuis bevindt zich Landhuis Rio Magdalena. De bijnaam van Landhuis Klein Santa Martha luidt Landhuis Klein Sint Maarten.
Landhuizen worden in Nederland ook wel plantagehuizen genoemd. Op Curaçao is deze benaming niet gebruikelijk. Op het grootste ABC-eiland worden ze met ‘kas di son’ of ‘kas grandi’ aangeduid; hetgeen Papiaments is en ‘het huis van de heer’ respectievelijk ‘het grote huis’ betekent. Landhuizen waren de hoofdgebouwen van de plantages en werden doorgaans geïnspireerd op de boerderijen die toentertijd in Nederland werden gebouwd. De eerste landhuizen op Curaçao verrezen in de 17de eeuw en de laatste in de 19de eeuw.
Ondanks het feit dat het klimaat op Curaçao niet ideaal is voor landbouw, werd er volop landbouw bedreven op de Curaçaose plantages. Het eiland stond vol met plantages waar koffie, suikerriet, kokosnoten, pinda’s, maïs, dividivi en verschillende fruitsoorten werden verbouwd. Daarnaast was het eiland een belangrijke zoutproducent. Dit zout werd gewonnen uit de talloze zoutpannen op Curaçao.Landhuis Klein Santa Martha ligt op de top van een kleine heuvel. Vanaf hier heb je een fantastisch uitzicht over de Santha Marthabaai. Het oorspronkelijke landhuis is nog volledig aanwezig en verkeert in een uitstekende staat. Het doet tegenwoordig dienst als hotel en heet Boutique Hotel Blenchi. Het majestueuze landhuis is in het bezit van een zadeldak. Dit dak heeft aan beide zijde drie dakkapellen. Op het okergele landhuis liggen rode oud-Hollandse dakpannen. De geveltoppen zijn van het tuittype en bezitten ronde ventilatiegaten die met sterren gedecoreerd zijn. De keuken is niet geïntegreerd in het koloniale landhuis, maar staat er los van.
De Plantage Klein Santa Martha werd al voor het jaar 1700 gesticht en had een grootte van 480 hectare. Op de plantage werd landbouw (suikerriet en dividivi) en veeteelt bedreven. Daarnaast werden er wol- en zuivelproducten gemaakt. Bovendien werd er veel zout gewonnen. Samen met Landhuis Santa Martha en Landhuis San Nicolas was Landhuis Klein Santa Martha de grootste zoutproducent van Curaçao en produceerde rond 1910 meer dan zesduizend vatten zout per jaar. Dit zout werd geoogst in de zoutpannen van de nabijgelegen Santa Marthabaai.
Het Landhuis Klein Santa Martha werd omtrent 1750 gebouwd. Tijdens de Curaçaose slavenopstand van 1795, bleef de huisonderwijzer als enige blanke achter op de plantage, hetgeen hij uiteindelijk met de dood moest bekopen. De plantage werd bovendien in 1804 door de Engelsen geplunderd. In de jaren 1937 en 1938 werd door de overheid het onroerend goed geveild voor vijfendertigduizend gulden. Daarna stond het monumentale pand decennialang leeg en raakte ernstig in verval. In 2012 startte de Stichting Monumentenzorg met de volledige renovatie van Landhuis Klein Santa Martha. In 2014 was deze restauratie afgerond.
In Landhuis Klein Santa Martha bevinden zich een boetiekhotel en restaurant. Het is ook een geliefde locatie voor trouwerijen en kinderfeestjes.
Het terrein en het landhuis zijn toegankelijk voor publiek. Landhuis Klein Santa Martha is bereikbaar voor auto’s; bij het landhuis zijn parkeermogelijkheden.
Weg naar Santa Cruz z/n, Sato
Terug naar het overzicht landhuizen op Curaçao.